Coraz więcej firm w naszym kraju rozwija się w oparciu o model biznesu franczyzowego. Tego rodzaju prowadzenie działalności to od wielu lat norma między innymi w branży spożywczej czy gastronomicznej. Jednak franczyza obejmuje już także wiele innych dziedzin biznesu. To dla jednych wymarzony sposób prowadzenia swojej firmy, dla innych z kolei wielka niewiadoma.
Czym jest franczyza?
O biznesach franczyzowych w naszym kraju zrobiło się głośno kilkanaście lat temu. Sprawa dotyczyła głównie dużych sieci handlowych oraz znanych na całym świecie restauracji. Z roku na rok rósł w Polsce popyt na tego typu rozwiązanie. Korzystali z niego ci, którzy mieli zaoszczędzone pieniądze, ale obawiali się ich utraty na rzecz własnego, niesprawdzonego pomysłu na biznes.
Franczyza – słowo to pochodzi z języka francuskiego, od określenia “franchise”. Oznacza nic innego, jak system sprzedaży usług, towarów i w wielu przypadkach technologii. Model ten oparty jest na ścisłej i trwałej współpracy między odrębnymi (w sensie finansowym oraz prawnym) i niezależnymi od siebie przedsiębiorstwami. Jedną ze stron w takim układzie jest franczyzodawca, a drugą indywidualny franczyzobiorca. Pierwszy udziela praw do franczyzy, drugi natomiast uzyskuje te prawa, a zarazem obowiązki. Mowa w szczególności o konieczności płacenia franczyzodawcy ustalonego w umowie wynagrodzenia, a także prowadzenia działalności we własnym imieniu i na własny rachunek.
Franczyza w Polsce
O tego typu sposobie prowadzenia biznesu mówi się w Polsce od dawna. Pierwsze franczyzy uruchomiono w kraju nad Wisłą w latach 90. Prawdziwa moda na takie interesy trwa jednak od kilku lat. Jak wygląda historia franczyzy w Polsce? W tym kontekście warto wspomnieć, że od 2000 działa w naszym kraju Polska Organizacja Franczyzodawców, która zrzesza podmioty zobowiązane do przestrzegania Europejskiego Kodeksu Etyki Franczyzy. Od ośmiu lat z kolei POF jest członkiem tzw. Europejskiej Federacji Franczyzy, a od 2011 roku Światowej Rady Franczyzy.
Pakiet franczyzowy – na czym polega?
Umowa franczyzowa pociąga za sobą określone skutki prawne, finansowe oraz organizacyjne. Franczyzobiorca otrzymuje od franczyzodawcy tzw. pakiet franczyzowy. Franczyza umożliwia bowiem nie tylko korzystanie z nazwy danej sieci czy firmy, ale także zastrzeżonych znaków towarowych, know how całego przedsięwzięcia oraz zapewnia pomoc w prowadzeniu interesu poprzez system konsultantów czy pracowników przedsiębiorstwa franczyzowego. W skład pakietu wchodzą ponadto wszelkie prawa ochronne, upoważnienie prowadzenia działalności na danym terenie i w określony sposób, uprawnienia do kontroli, a także zobowiązanie do przeprowadzania akcji reklamowych oraz zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa.
Charakterystyka franczyzy
Mimo iż franczyzobiorca prowadzi biznes na własny rachunek, musi trzymać się ściśle określonych przez franczyzodawcę reguł. Z umów franczyzowych wynika, że co prawda nie jest konieczne konsultowanie poszczególnych decyzji z franczyzodawcą, ale prowadzący interes musi postępować zgodnie z ogólnie przyjętą strategią. Ważną rolę odgrywają tutaj koszty, jakie franczyzobiorca musi ponieść na rzecz franczyzodawcy. Mowa o opłacie podstawowej, którą uiszcza się po rozpoczęciu działalności oraz opłatach bieżących i dodatkowych. O tych ostatnich mówimy w przypadku konieczności przeprowadzenia remontu lokalu, zakupu nowego sprzętu itp. Koszty bieżące to natomiast część zysku, którą należy podzielić się z franczyzodawcą.
Jak zacząć franczyzę?
Wiele osób zastanawia się z pewnością, czy rozpoczęcie biznesu franczyzowego w Polsce ma sens. W tej chwili w naszym kraju działa wiele systemów franczyzowych, głównie w branży gastronomicznej. Pierwszym krokiem na drodze do przyłączenia się do całej sieci jest zdobycie wiedzy na temat poszczególnych franczyzodawców i wybór tego, który naszym zdaniem oferuje uczciwe warunki. Ważne jest przy tym to, aby już w momencie pierwszych rozmów z franczyzobiorcą posiadać konkrety związane z lokalizacją przyszłego biznesu, warunkami rynkowymi i zapotrzebowaniem na tego typu usługi czy towar.
Zysk kontra zdrowy rozsądek
Nie należy przy tym brać pod uwagę wyłącznie potencjalnego zysku z inwestycji. Prawda jest bowiem taka, że otwierając nawet najbardziej dochodowy interes, np. restaurację McDonald’s, nie można liczyć na natychmiastowy sukces. Franczyza to model biznesowy, przy którym liczy się cierpliwość. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie, czy spełniamy wymogi formalne narzucone przez franczyzodawcę. Chodzi w szczególności o charakterystykę lokalu pod działalność, wysokość wkładu własnego i przede wszystkim kosztów stałych. Warto więc mieć na koncie spore oszczędności.
Rozpoczynamy biznes!
Jeśli przekonamy franczyzodawcę do siebie, nie pozostaje nic innego, jak zapoznać się z treścią umowy i ją podpisać. Warto zwrócić uwagę na punkt dotyczący opłat, okresu trwania umowy, a także możliwości jej przedłużenia oraz wypowiedzenia. Najważniejszym załącznikiem będzie tzw. podręcznik operacyjny, w którym franczyzodawca zawiera wszystkie niezbędne informacje, modele działania i standardy, których należy się trzymać. Przedostatnim punktem całego procesu są szkolenia franczyzobiorcy oraz jego pracowników. Po nich można przejść do prowadzenia franczyzowego biznesu.
Artykuł opracowany przez specjalistów www.pozyczkowy-portal.pl
